Çorba, birçok mutfağın “ısınma ritüeli” ve menü mühendisliğinin en esnek bileşenidir. Maliyet—besin yoğunluğu—doyuruculuk üçgeninde çarpan etkisi yaratır: Doğru taban (stock, fond, bouillon, mirepoix, aromatik yağ, sütlü/bitkisel baz, tahıllı/lifli katkılar) kurulduğunda tek bir gün içinde üç–dört ayrı çorbayı düşük ek çabayla servis etmek mümkündür. Bu, ev mutfağında hazırlık kolaylığı anlamına gelirken; kafe/restoran/catering tarafında porsiyon başı maliyeti düşürür, servis hızını artırır, fireyi azaltır.

1) Çorba Tabanı Nedir? Kapsam ve Sınıflandırma
-
Kemik/et/kanatlı tabanları: Fond blanc (beyaz), fond brun (kahverengi), tavuk/ördek/turna; jelatin–kolajen katkısıyla gövde.
-
Sebze tabanları: Mirepoix (soğan–havuç–kereviz) veya Türk mutfağında soğan–havuç–patates ağırlıklı baz; düşük maliyet, hafiflik.
-
Balık/deniz ürünleri fumét: Kısa pişirme; tazelik kritik.
-
Tahıl–bakliyat tabanları: Bulgur/pirincin nişasta katkısıyla gövde; vegan–vejetaryen uyumu.
-
Sütlü–bitkisel tabanlar: Süt, yoğurt terbiyeleri; badem/susam/soya/oat bazları.
-
Aromatik yağlar–baharat tabanları: Sarımsak yağı, biberiye–defne infüzyonları, isot–tane karabiber–kimyon/kişniş kızdırmaları.
Amaç: Taban, “gövde–tat–koku–renk–doku” iskeletidir; sonra eklenecek 2–3 malzemeyle farklılaşan çorbalar üretir.
2) Mirepoix ve Aromatikler: Altın Oranlar
-
Klasik mirepoix: Soğan:havuç:kereviz 2:1:1 (ağırlıkça). Türk mutfağında kerevizi pırasa/kök kereviz veya beyaz kısım ile esnetebilirsiniz.
-
Zeytinyağlı–anadolu mizansı: Soğan:havuç:patates 2:1:1 + sarımsak.
-
Baharat açılışları: Kimyon–kişniş–zencefil–zerdeçal, yağda kısa kızdırma ile aromayı açar; acı biber/tatlı toz biber yanmaya meyilli → ısıyı düşürüp ardından ekleyin.
Uygulama: “Mirepoix kapsül” hazırlayıp dondurun (150 g paketler); 1 litre çorba için 1 kapsül idealdir.
3) Fond Blanc—Fond Brun: Renk ve Gövde Mimarisi
-
Fond blanc (beyaz): Kemik/kanatlıyı soğuk suyla başlayıp yavaş ısı; köpüğü alın, kısık ateşte 3–6 saat. Sebzeler pişme süresinin son 1/3’ünde.
-
Fond brun (kahverengi): Kemik–sebze fırın karamelizasyonu (200–220 °C, 30–45 dk), sonra deglaze ve 6–8 saatkısık. Renk–umami–kıvam artışı.
İpucu: Tuz eklemeyin; tabanlar daha sonra farklı tariflere uyarlanır.
Batch planı: Haftalık 8–12 L üretip 500 ml’lik poşet–kavanozlara paylaştırın.
4) Sebze Tabanı: Temiz, Hafif, Hızlı
-
Oran: 1 litre suya 300–400 g sebze (2:1:1 soğan–havuç–kereviz/pırasa), defne + tane karabiber.
-
Pişirme: 45–60 dk; kaynatmayın, süpürür gibi simmer.
-
Aromatik yağ destekleri: Kapanışta sarımsak–limon kabuğu–zeytinyağı kısa infüzyon.
Avantaj: Vegan–vejetaryen menülerde nötr taşıyıcı.
5) Balık Fumét: Hız ve Temizlik
-
Hammadde: Kılçık–kafa (göz–solungaç temizlenmiş) + beyaz şarap (isteğe bağlı) + pırasa–kereviz.
-
Pişirme: 30–40 dk; uzun süre koku ağırlaşır, acılaşır.
-
İpucu: Köpük ve gri partikülleri temizleyin; muslin/ince süzgeç.
Kullanım: Deniz ürünlü çorbalar, risotto/velouté, soslar.
6) Tahıl–Bakliyat Bazları: Gövde ve Doygunluk
-
Pirinç/bulgur unlanmadan: Nişasta, süte/yoğurda gerek kalmadan kremamsı gövde verir.
-
Mercimek–nohut–fasulye: Blend edilince protein ve lif katkısı; vegan çorba gövdesi.
-
Teknik: Nişasta salınımı için yavaş pişirme + son 10 dk kapak aralık.
Örnek: 1 L sebze tabanı + 80 g kırmızı mercimek + 40 g pirinç → pürüzsüz zemin.
7) Sütlü ve Yoğurt Terbiyeleri: Kesilmeden Kıvam
-
Yoğurt terbiyesi: Yoğurt + yumurta sarısı + un/nişasta, tempering (ısıl dengeleme) ile eklenir.
-
Süt–krema: 80–85 °C’nin üstü kaynama taşmasına ve kesilmeye yol açabilir.
-
Bitkisel: Badem/susam/sütü; yağ–protein dengesi düşükse biraz nişasta ile “ağ” kurun.
İpucu: Asiditeli içerikler (limon) servis öncesi; kesilmeyi azaltır.
8) Aromatik Yağlar: Lezzeti Son Anda “Yükseltmek”
-
Sarımsak–biber–nane yağı: 60–80 °C’de 3–5 dk infüzyon; kızdırıp yakmayın.
-
İsot–tane karabiber–kimyon: Kısa kızdırma + yağ süzme.
-
Asidite eşlikçisi: Limon kabuğu/baharat yağ çiftleri (nane–limon; sarımsak–sirke).
Kullanım: Serviste 1 çay kaşığı üst gezdirme → görsel ve tat “çapası”.
9) Kıvam Yönetimi: Roux, Slurry, Püre, Redüksiyon
-
Roux (un–yağ kavurma): Beyaz (hafif), sarı (orta), kahverengi (yoğun aroma).
-
Slurry (nişasta–su): Glütensiz kıvam; parlak ama “serbest” bir doku.
-
Püre: Sebze/bakliyat blender; lifli gövde.
-
Redüksiyon: Su kaybıyla tat konsantrasyonu; tuz ayarını sonra yapın.
İpucu: Yoğunlaştırma aşamasında sürekli tat—doku tadımı; “ağız kaplama” hissini gözleyin.
10) Şeffaf—Püre—Krem Çorba Ayrımı
-
Şeffaf: Konsommé—stock’un parlak, berrak hali. Yumurtanın beyazıyla “raft” tekniği ileri düzey.
-
Püre: Sebzeler/bakliyatlar pürüzsüz; garnit olarak kruton/ot/yağ.
-
Krem: Süt/krema/bitkisel baz + püre veya velouté; ipekimsi ağız hissi.
Blog notu: Her tür için görsel ikon ve “ağız hissi” açıklaması (UX).
11) Batch Cooking: 90 Dakikada 3 Taban—6 Çorba
-
Dakika 0–30: Sebze tabanı + mercimek haşlama.
-
Dakika 30–60: Tavuk fond + aromatik yağ infüzyonu.
-
Dakika 60–90: Pirinç bazlı gövde + yoğurt terbiyesi mise en place.
Çıktı: Akşam—mercimek püre, ertesi gün—terbiyeli tavuk, üçüncü gün—pirinçli sebze çorbası.
PDF: “90 Dakikada 6 Çorba” planı (alışveriş listesi + gramajlar).
12) Alerjen ve Diyet Etiketleri: Görünür, Net, Güvenli
-
Etiketler: GF (glütensiz), VG (vegan), V (vejetaryen), DF (laktozsuz), HP (yüksek protein).
-
Çapraz bulaşma: Glütensizde roux yerine slurry/püre; servis kaşıkları ayrımı.
-
Düşük sodyum: Tuz yerine asidite–baharat–aromatik yağ ile algısal tat yükseltme.
13) Bölgesel Çorba Tabanları: Kimlik ve Hikâye
-
Anadolu: Tarhana (fermente—kuru baz), yoğurt–nane–pirinç eksenleri.
-
Akdeniz: Deniz fumét + domates—zeytinyağı—rezene.
-
Ortadoğu: Mercimek—kimyon—limon üçgeni; kızdırma yağı.
-
Asya: Dashi (kombu–bonito), miso; zencefil–limon otu.
Blog ipucu: “Tat profili kartları” ile küresel lezzet kimliği.
14) Garnit ve Doku Oyunları: Kruton, Tereyağ Köpüğü, Tohum Kıtırı
-
Kruton: Fırında zeytinyağı–sarımsak—kuru ot; porsiyon başı 8–10 g.
-
Tohum kıtırı: Susam–kabak–ayçekirdeği, hafif kavrulmuş.
-
Köpük: Tereyağ/bitkisel süt köpüğü (sütlü–krem çorbalarda).
Kural: Garnit iki dokuyu aşmasın; çorba başrol.
15) Tuz–Asidite–Tatlılık Dengesi: Son Dokunuş
-
Tuz: Taban tuzsuz—serviste ayar.
-
Asidite: Limon/sirke; özellikle bakliyatta tazelik algısı yaratır.
-
Tatlılık: Havuç/pırasa doğal şeker; karamelize sebze ile derinlik.
Uygulama: “1–2–3 kuralı”: 1 çimdik tuz + 2 damla limon + 3 ml aromatik yağ.
16) Fotoğraf–Video: Çorbanın Işığı ve Akışkanlığı
-
Işık: Yan/arka—yüzey parlaklığı ve buhar için.
-
Kareler: Döküş anı (slow-mo), kaşık yakın plan, yağ gezdirme, kruton düşürme, kondens detay.
-
Renk: Beyaz kaselerde nötr; domates/balkabağı için bej/gri arka plan.
17) Blog Mimarisinde Sütun–Küme–Tarif
-
Sütun yazı: “Çorba Tabanı 360°—Fond, Mirepoix, Kıvam, Garnit, Batch.”
-
Kümeler:
-
Et/kanatlı tabanları, 2) Sebze–vegan tabanlar, 3) Sütlü–yoğurtlu terbiyeler,
-
Tahıl–bakliyat temelli gövde, 5) Aromatik yağ–baharat, 6) Garnit–sunum.
-
-
Tarif kartları: Her kümeye en az 3 tarif; iç bağlantı sütuna.
Schema: Recipe + HowTo + FAQ + VideoObject + ItemList (koleksiyon sayfaları).
18) Şablonlu Tarif Kartı (CMS’ye Uygun)
-
Başlık: “Sebze Tabanı ile Kremamsı Balkabağı Çorbası (VG, GF)”
-
Porsiyon & Süre: 4 porsiyon, 35 dk
-
Malzemeler: Taban + ana bileşen + garnit ayrı bloklar
-
Adımlar: 5–7 adım; kritik ısı/süre kalın.
-
Kıvam kutusu: Roux/Slurry/Püre seçenekleri.
-
Alerjen & Değiştir: Süt yerine badem sütü; kruton yerine tohum kıtırı.
-
Sorun giderme: Lifli pütür, kesilme, sulu doku—çözüm adımları.
19) Üç “Kopyala–Uygula” Taban ve İkili Kullanım
A) Sebze Tabanı (VG, GF)
-
2 soğan (400 g), 1 havuç (120 g), 1 pırasa (beyaz 120 g), 1 kereviz sapı (80 g), 2 defne, 8–10 tane karabiber, 2 L su.
-
45–60 dk düşük ısı; süz.
Kullanım 1: Balkabağı püre + zencefil → püre çorba.
Kullanım 2: Mantar–kremasız krem (nişasta + püre yöntemli).
B) Tavuk Fond (DF)
-
1,5 kg kanat/iskelet, 1 soğan, 1 havuç, 1 kereviz sapı, 3 L su, defne–karabiber.
-
Köpük al, 3–4 saat simmer; süz.
Kullanım 1: Şehriyeli terbiyeli tavuk (tempering).
Kullanım 2: Pirinçli limonlu tavuk çorbası.
C) Kırmızı Mercimek Bazı (VG, GF)
-
250 g kırmızı mercimek + 1,2 L sebze tabanı; 25 dk.
-
Blender; 1 çay kaşığı kimyon—1 tatlı kaşığı nane yağı.
Kullanım 1: Klasik mercimek.
Kullanım 2: Hindistan usulü: zerdeçal–zencefil–hindistan cevizi sütü.
20) Ekip–İş Bölümü (Blog Yaptırma)
-
Editör/stratejist: Sütun–küme planı, anahtar kelime haritası, yayın takvimi.
-
Şef danışman: Teknik doğruluk, gramaj–ısı–süre onayı, sorun giderme.
-
Yazar: Tarif dili, UX blokları (kıvam kutusu, alerjen, sorun).
-
Foto–video ekibi: 6 kare storyboard + 20–40 sn kısa video.
-
SEO uzmanı: Şema, iç bağlantı, meta–alt metin; A/B testi.
SLA: Taslak → teknik onay → görsel → yayın; 5 iş günü döngü.
21) SEO ve Başlık Kancaları
-
Uzun kuyruklar: “sebze tabanı nasıl yapılır”, “tavuk suyu kesilmeden terbiyeli çorba”, “glütensiz çorba kıvamı”, “yoğurt terbiyesi tempering”.
-
Başlık şablonları:
-
“Fond Brun vs Fond Blanc: Ne Zaman Hangisi?”
-
“90 Dakikada 6 Çorba: Batch Plan + PDF”
-
“Yoğurt Terbiyesi Kesilmesin: 5 Bilimsel İpucu”
Meta: Süre + porsiyon + teknik vaat (“kesilmez”, “pürüzsüz”).
-
22) E-bülten ve PDF Dönüşümleri
-
PDF 1: “Taban Oran Kartları” (mirepoix–fond–fumét—kıvam).
-
PDF 2: “90 Dakika Batch—Alışveriş Listesi + Zaman Çizelgesi.”
-
E-bülten: Haftada 1—“1 taban + 2 çorba + 1 aromatik yağ”.
CTA: “Kartı indir—mutfakta ekrana sabitle.”
23) A/B Testleri ve KPI’lar
-
KPI içerik: Organik oturum, sayfada kalma, iç bağlantı tıklaması.
-
KPI dönüşüm: PDF indirme, e-bülten kaydı, videodan bloga geçiş.
-
A/B: Kapak (döküş anı vs final kase), başlık (“90 dakikada” vs “3 taban 6 çorba”), CTA (“PDF indir” vs “Alışveriş listeni al”).
24) Maliyet–Fire–Sürdürülebilirlik
-
Maliyet: Kök sebze—kemik/isk. ile düşük porsiyon maliyeti.
-
Fire: Sebze kabuklarından stock (soğan kabuğu rengi artırır; pırasa yeşili kadar kullanın, acılık olmasın).
-
Enerji: Düşük—uzun simmer; kapak kontrollü.
-
Ambalaj: Cam kavanoz—etiket—FIFO/FEFO; ayın sonunda stok dengeleme çorbaları.
25) Sorun Giderme Kliniği
-
Bulamaç/Pütür: Lifli püreyi iki aşamalı süzgeçten geçirin; blender sonrası kısa simmer—kabarcıklar dağılsın.
-
Kesilme (yoğurt): Tempering + asiditeyi en sona bırak; 80–85 °C eşiğini aşma.
-
Yağlı—Ağır: Aromatik yağ dozunu azalt, asidite ekle; kırmızı toz biberi kızdırırken ısıyı kıs.
-
Tatsız/Donuk: Tuzu değil asit–umamiyi yükselt (limon, domates konsantre, mantar tozu).
Sonuç
Çorbanın gücü, tabanının zekâsından gelir. Doğru kurgulanmış bir taban, menüde günün farklı zamanlarında uyarlanabilir çözümler üretir; servis hızını ve lezzet tutarlılığını artırır, maliyeti ve israfı azaltır. Bu teknik omurgayı blog yaptırma modeliyle birleştirdiğinizde ortaya çıkan şey, yalnızca tariflerin listelendiği bir sayfa değil; öğreten, dönüştüren, tekrarlanabilir bir yayın sistemi olur.
Başarının üç ayağı:
-
Teknik Şeffaflık: Fond–mirepoix–kıvam–aromatik yağ—garnit zincirinde oranlar ve zaman–ısı yönetimi net olmalı; alerjen–diyet etiketleri görünür sunulmalı.
-
Operasyonel Tekrarlanabilirlik: Batch planları, kapsül mirepoix, 90 dakikada 3 taban—6 çorba; stok–etiket–FIFO/FEFO kültürüyle atıkları azaltan bir mutfak.
-
İçerik Mimarisinde Tutarlılık: Sütun–küme yapısı, Recipe/HowTo/FAQ/VideoObject şemaları, A/B testleri, indirilebilir oran kartları—e-bülten köprüleri ve görsel–video storyboard’ları ile ölçeklenebilir bir içerik makinesi.
Sonuç olarak; ev mutfakları için hız ve rahatlık, profesyonel mutfaklar için kârlılık ve kalite; blog içinse otorite ve dönüşüm üretirsiniz. Bir taban, iki dokunuş, üç farklı çorba… ve her gün taze kalan, zamanla güçlenen bir çorba kütüphanesi.